Σκέψεις για την αξιολόγηση στην εκπαίδευση..

του 

Χρήστου Χατζηγεωργίου

Είναι γνωστό ότι τα πέτρινα χρόνια ο θεσμός των επιθεωρητών εκπαίδευσης ήταν μηχανισμός ιδεολογικού και πολιτικού ελέγχου  των εκπαιδευτικών οι οποίοι μάλιστα έπαιρναν βαθμό και στην ηθική (ντύσιμο, βάψιμο, χτένισμα κλπ).
Είναι γνωστό επίσης ότι με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ και την αντικατάσταση του θεσμού των επιθεωρητών με αυτή των σχολικών συμβούλων κανένας πια έλεγχος δεν ασκείται παρά μόνο δίδονται επιστημονικές συμβουλές και διοργανώνονται σεμινάρια.
Από το μαύρο στο απολύτως λευκό δηλαδή αφού οι εκπαιδευτικοί ουδεμία αξιολόγηση είχαν και ο καθένας έπραττε και πράττει  ανάλογα με το φιλότιμό του..Ακόμη κι αν κάποιος δηλαδή γράφει στα παλιά του τα παπούτσια  το Αναλυτικό Πρόγραμμα  ( π.χ. κάποιος γυμναστής ο οποίος δεν διδάσκει παραδοσιακούς χορούς παρά τη ρητή αναφορά στο Α.Π.) δεν θα αξιολογηθεί ποτέ για την ανεπάρκειά του, αντίστοιχα κάποιος μουσικός ή δάσκαλος ή νηπιαγωγός κλπ.
Επίσης είναι γνωστό ότι οι σύλλογοι διδασκόντων στις περισσότερες των περιπτώσεων ασχολούνται μόνο με γραφειοκρατικά θέματα ( ανάθεση εορτών, σημαιοφόροι, καταμερισμός αρμοδιοτήτων...) έχοντας χάσει κάθε ζωντάνια, νεύρο και δύναμη ανανέωσης...κάνοντας συνεδριάσεις εν μέσω διαλειμμάτων,  στερούμενοι οποιασδήποτε απαρτίας και δημοκρατικής νομιμότητας.
Οι συνδικαλιστικοί φορείς εξαρτημένοι από την κομματοκρατία ποτέ δεν αντιμετώπισαν εκτροπές και αδυναμίες δημοκρατικής λειτουργίας παρά επιδίδονταν σε επετειακές απεργίες ( προ και μετά της ψήφισης του προϋπολογισμού), κάλυπταν πελατειακές καταστάσεις ( διορισμός σε νησιά απεριόριστου αριθμού εκπαιδευτικών), κρύβονταν πίσω από γενικόλογα συνθήματα (15% για την Παιδεία), υπερέβαλαν σε οικονομικίστικα αιτήματα, αντιδρούσαν σε κάθε τι καινοτόμο (Ευέλικτη Ζώνη), ανέχονταν την λογική της ελάσσονος προσπάθειας (τόσα παίρνουμε τόσα δίνουμε) και αποτελούσαν εφαλτήριο για θέσεις κρατικές, κομματικές ή πολιτικές.
Διαπιστώσεις θα πούνε μερικοί ...πρόταση όμως;.......

Η πρόταση θα πρέπει να έχει τη συναίνεση των άμεσα εμπλεκομένων δηλαδή των εκπαιδευτικών. Αν κάποιος προτείνει την επιστροφή στην αξιολόγηση από σώμα επιθεωρητών θα φάει πόρτα από το σύνολο των καθηγητών, δασκάλων και νηπιαγωγών και καλά θα κάνει γιατί τουλάχιστον προς το παρόν καμία εμπιστοσύνη δεν υπάρχει στην πολιτική ηγεσία για το αγαθό των προθέσεών της.
Η πρόταση λοιπόν είναι η αυτοαξιολόγηση και η κοινωνική λογοδοσία. Αυτό σημαίνει ότι ο σύλλογος διδασκόντων της κάθε σχολικής μονάδας συνεδριάζει εκτός σχολικού ωραρίου αρκετές φορές το χρόνο με συγκεκριμένη θεματολογία, θέτει στόχους  ( σχολική βιβλιοθήκη, σχολική βία, εγκαταστάσεις, μαθητική διαρροή, καινοτόμα προγράμματα, εκπαιδευτικές επισκέψεις, σχέδια εργασίας, ανοιχτά σχολεία στην κοινωνία, εκδηλώσεις...) και στο τέλος της χρονιάς γίνεται απολογισμός, κοινωνική έλεγχος από τους γονείς και τους μαθητές, κατατίθενται προτάσεις , επισημαίνονται αδυναμίες, αναπροσαρμόζονται οι στόχοι..
Απλή οργάνωση δηλαδή, με κατανομή ευθυνών, στοχοποίηση, διανομή υπευθυνοτήτων αλλά και ελέγχου και ανατροφοδότησης, επικαιροποίησης και αναδιάταξη δυνάμεων στα σημεία που πάσχουμε.
Υπάρχει άραγε έστω και ένα σχολείο που έχει στατιστικά στοιχεία αναγνωσιμότητας της σχολικής του βιβλιοθήκης; Είμαι σίγουρος ότι η απάντηση είναι κανένα.
Αριστεροί συνδικαλιστές θα τρέξουν να πουν ότι έτσι δίνουμε άφεση αμαρτιών στην ελλειπή χρηματοδότηση, στη χρησιμοποίηση ωρομισθίων, στην μισθολογική υποβάθμιση των εκπαιδευτικών.
Καθόλου θα απαντούσα αφού το κύρος τους πια θα είναι μεγαλύτερο στην κοινωνία, δεν θα μας λοιδωρούν αλλά θα υποστηρίζουν τα αιτήματά μας  και εν τέλη η λαϊκή παιδεία, οι ίσες ευκαιρίες, ο ανατρεπτικός ρόλος της εκπαίδευσης σε ένα βαθμό θα έχει κατακτηθεί. Εξάλλου κανείς δεν απαγορεύει στα συμπεράσματα της αυτοαξιολόγησης να καθορίζεται ως κύρια αποτυχία η υποχρηματοδότηση, η πολιτική του υπουργείου που ούτε καν βιβλία δεν είναι ικανή να προμηθεύσει...

Η αυτοαξιολόγηση λοιπόν δεν είναι παρά ένα εργαλείο που αν θέλεις μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να αποποιηθείς ευθύνες ή για να βελτιώσεις την εκπαίδευση. Διαλέγω το δεύτερο και αυτό προσδοκώ κι από όλους τους εκπαιδευτικούς άσχετα από τη μείωση του μισθού τους και την απαξίωση της κοινωνίας.
Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα!!!!!!!!!!!